Γίνεται φυσιολογικός τοκετός μετά την καισαρική;

Διάβαζα μια ανάρτηση από τη blogger Κορίτσι Μάλαμα (http://koritsimalama.blogspot.gr/) που μοιραζόταν την αγωνία της για την ισχιακή προβολή του μωρού της και προσπάθησα όσο μπορούσα και μέσα από τις δύο εμπειρίες μου σε τοκετούς να την καθησυχάσω.  Και επειδή αναφέρθηκε η καισαρική τομή και η επισκληρίδιος και πιθανές επιπλοκές, αλλά και η επιθυμία της για φυσιολογικό τοκετό, θυμήθηκα ένα άρθρο που είχα γράψει πριν από περίπου 10 χρόνια για το περιοδικό Παιδί και Νέοι Γονείς.

 

Το δυσάρεστο κατά τη γνώμη μου είναι πως τόσα χρόνια μετά, η καισαρική τομή στην Ελλάδα είναι ακόμη πολύ συνηθισμένη. Το ευχάριστο είναι πως πολλοί γιατροί έχουν αρχίσει να πιστεύουν πως μπορεί μια γυναίκα να γεννήσει φυσιολογικά μετά από προηγούμενη καισαρική τομή.

Και καθώς στις περισσότερες γυναίκες που μένουν έγκυες μετά τα 40 προτείνεται καισαρική τομή επειδή πρόκειται για “πολύτιμη” κύηση (αν και αυτό δεν το καταλαβαίνω, κάθε κύηση είναι πολύτιμη και κάθε τοκετός έχει τα ρίσκα του), νομίζω πως αφορά πολλές από εμάς ένα τέτοιο άρθρο.

Σε φιλώ και εύχομαι τα καλύτερα σε όλες τις μανούλες και μέλλουσες μανούλες της παρέας.

Ελένη

 

Γίνεται φυσιολογικός τοκετός μετά από καισαρική;

Ο τοκετός μετά από μια καισαρική είναι μονόδρομος; Ισχύει πως «μια φορά με καισαρική, πάντα με καισαρική;» ή –αν υπάρχουν οι κατάλληλες συνθήκες- μπορούμε να επιλέξουμε φυσιολογικό τοκετό;

Η πιο διαδεδομένη άποψη στη χώρα μας είναι πως μετά από μια καισαρική, όλοι οι επόμενοι τοκετοί οφείλουν να γίνονται με αυτό τον τρόπο. Υπάρχουν όμως και διαφορετικές απόψεις, εμπεριστατωμένες ιατρικά, αφού στον υπόλοιπο δυτικό κόσμο αυτή η νοοτροπία έχει ξεπεραστεί. Στατιστικά, σύμφωνα με πολλούς γιατρούς, μετά από 10 χρόνια το ποσοστό των καισαρικών στη χώρα μας θα έχει ξεπεράσει το 50% των τοκετών. Σήμερα είναι 42% -ίσως και μεγαλύτερο- σε αντίθεση με άλλες χώρες της Ευρώπης όπου κυμαίνεται από 18 – 22%, εξαίρεση την Ολλανδία που έχει ποσοστό γύρω στο 16%.

Από το Κολέγιο Αμερικανών Γυναικολόγων όπως και από το Βρετανικό, υπάρχει οδηγία προς τους γυναικολόγους πως μια γυναίκα με προηγούμενη καισαρική τομή μπορεί να γεννήσει με φυσιολογικό τοκετό. Αυτή είναι μια μόνιμη τακτική και επιστημονική άποψη της μαιευτικής. Επιπλέον, επειδή τα τελευταία χρόνια ανέβηκε το ποσοστό των καισαρικών στην Αμερική και τη Βρετανία, οι Ακαδημίες των μαιευτήρων γυναικολόγων έκριναν σκόπιμο να τονίσουν ξανά και να φέρουν στην επικαιρότητα τη δυνατότητα των γυναικών να γεννήσουν φυσιολογικά μετά από καισαρική. Τονίζουν επίσης, πως αυτή η επιλογή θα πρέπει να προτείνεται στις γυναίκες γιατί είναι εξίσου ασφαλής με τις άλλες, εφόσον βέβαια υπάρχουν τα ιατρικά και μαιευτικά κριτήρια.

Μια φορά με καισαρική, πάντα με καισαρική;

«Είναι σαφές πως αυτή η θεωρία προτείνεται λάθος, είναι μια άποψη η οποία επιστημονικά δεν είναι δόκιμη» επισημαίνει ο μαιευτήρας γυναικολόγος Ιωάννης Μουζάλας. «Οι γυναικολόγοι στην Ελλάδα δεν χρησιμοποιούν, στην πλειοψηφία τους, το φυσιολογικό τοκετό μετά από καισαρική γιατί τους κάνει να νιώθουν πιο ασφαλείς και σίγουροι. Αυτό όμως επιστημονικά είναι λάθος και δεν είναι τυχαίο πως κανείς Έλληνας γυναικολόγος δεν υποστηρίζει την άποψη αυτή σε ιατρικό συνέδριο. Είναι κάτι που γίνεται «στα κουφά», αποτελεί εθιμικό δίκαιο πια αλλά δεν αποτελεί επιστημονικό δίκαιο. Δεν υπάρχει καν μια εγρήγορση από τη μεριά των Ελλήνων γυναικολόγων, να δούμε ότι σε μερικά χρόνια φυσιολογικός τοκετός στη χώρα μας θα θεωρείται η καισαρική».

Σωστή ενημέρωση = συνειδητή επιλογή

«Χρειάζεται, και πρέπει να γίνει σύντομα, μια συμπυκνωμένη προεργασία ενημέρωσης αφού μια επιστημονική πραγματικότητα που στο εξωτερικό θεωρείται συνηθισμένη, στη χώρα μας θεωρείται επικίνδυνη, στρεβλή και λάθος» επισημαίνει ο Ιωάννης Μουζάλας. «Αυτή η διαστρέβλωση θα χρειαστεί χρόνο και συντονισμένες ενέργειες, τόσο της επιστημονικής κοινότητας όσο και των γυναικών και των οργανώσεών τους, προκειμένου να επαναπροβληθεί η αλήθεια που λέει ότι μια φορά καισαρική δεν σημαίνει πάντα καισαρική. Μια γυναίκα με προηγούμενη καισαρική μπορεί, σε ποσοστό περίπου 70%, να γεννήσει φυσιολογικά και πρέπει να της δίνουμε αυτή τη δυνατότητα. Η γυναίκα, κατά την άποψή μου, δικαιούται να επιλέξει. Αν επιλέξει ότι θέλει να γεννήσει με καισαρική, η άποψη των επιστημονικών ενώσεων είναι πως ο γιατρός της πρέπει να το σεβαστεί. Αυτή είναι και η προσωπική μου άποψη. Ο τοκετός κάθε γυναίκας είναι δικός της». 

Δεύτερη καισαρική ή φυσιολογικός τοκετός; Ποιο είναι ασφαλέστερο;

Είναι αυτή μια φυσιολογική απορία που μπορεί να μας γεννηθεί. Άραγε μια δεύτερη ή τρίτη καισαρική είναι πιο επικίνδυνη από το να δοκιμάσει μια γυναίκα να γεννήσει φυσιολογικά μετά από την πρώτη καισαρική; Η απάντηση του γιατρού ξεκαθαρίζει το τοπίο: «Η επισφάλεια είναι η ίδια. Δηλαδή, είτε είναι η δεύτερη καισαρική είτε είναι φυσιολογικός τοκετός μετά από καισαρική οι κίνδυνοι είναι οι ίδιοι. Η καισαρική δεν είναι μια επικίνδυνη μέθοδος, αντίθετα είναι ασφαλέστατη. Αυτός όμως δεν είναι λόγος για να γεννάμε με καισαρική. Και η σκωληκοειδίτιδα είναι ασφαλής επέμβαση, δεν την κάνουμε όμως προληπτικά. Στατιστικά πια και μέσα από πολλές μελέτες έχει αποδειχτεί πως είτε γίνει δεύτερη καισαρική είτε φυσιολογικός τοκετός οι κίνδυνοι για τυχόν επιπλοκές είναι ίδιοι. Αν σκεφτείτε ότι γενιές γυναικολόγων μεγαλώσαμε πιστεύοντας ότι είναι αντιεπιστημονικό αυτό που αποτελεί επιστημονική αλήθεια σε όλο τον ανεπτυγμένο κόσμο, είναι φανερό πως είμαστε οι ίδιοι τρομοκρατημένοι γι’ αυτό μεταφέραμε το φόβο μας και στις γυναίκες. Είπα και πριν ότι έχουμε ευθύνη οι γιατροί και τόνισα ότι δεν είναι κατ’ ανάγκη ταπεινά τα ελατήρια των γιατρών που επιλέγουν την καισαρική τομή. Στην ουσία το πρόβλημα είναι πως πάρα πολλά χρόνια, μια πρακτική που θεωρείται καθημερινότητα στο εξωτερικό, είναι σχεδόν άγνωστη στη χώρα μας. Έτσι τη «φοβόμαστε» και είναι πιθανό να μεταφέρουμε το φόβο και στις γυναίκες που περιμένουν να γεννήσουν. Έτσι απορρίπτουμε την επιστήμη, απαντώντας με ευκολία ότι αυτή η επιλογή είναι αντιεπιστημονική» επισημαίνει ο Ιωάννης Μουζάλας.

 

Όσα πρέπει να γνωρίζετε

Ο μεγαλύτερος κίνδυνος στη δοκιμασία φυσιολογικού τοκετού μετά από μια προηγούμενη καισαρική τομή είναι η ρήξη μήτρας. Αυτό δεν σημαίνει πως η επιλογή είναι επικίνδυνη, αλλά πως υπάρχουν κριτήρια τα οποία πρέπει να εξετάσει ο γιατρός ώστε να αποκλειστούν πιθανοί παράγοντες κινδύνου. Ποιοι είναι αυτοί όμως;

• Ο αριθμός των προηγούμενων καισαρικών τομών επιδρά στην έκβαση της δοκιμής τοκετού, αφού σύμφωνα με μελέτες η ύπαρξη δυο τομών αυξάνει δυνητικά τον κίνδυνο των επιπλοκών.
• Αν μετά την πρώτη καισαρική είχατε παρουσιάσει λοίμωξη, είναι επιβαρυντικός παράγοντας.
• Αν μεσολαβούν 18 μήνες ή μικρότερο διάστημα μεταξύ των δυο τοκετών.
• Σημαντικό δείκτη επικινδυνότητας αποτελεί το πάχος της ουλής, το οποίο θα μετρήσει με υπέρηχο ο γιατρός.
• Αν η μητέρα είναι μεγαλύτερη από 35 ετών θα πρέπει να εξεταστεί αν η επιλογή είναι σωστή.

Τι δεν επηρεάζει τη δυνατότητα για δοκιμή φυσιολογικού τοκετού

• Ο τύπος της προηγούμενης καισαρικής, αν δηλαδή ήταν κάθετη ή εγκάρσια η τομή.
• Ο τρόπος συρραφής του προηγούμενου τραύματος.
• Το μεγάλο έμβρυο, που υπολογίζεται πως θα έχει βάρος γέννησης μεγαλύτερο από τα 4 κιλά. Ωστόσο, από μόνος του αυτός ο παράγοντας μπορεί να οδηγήσει σε καισαρική.
• Η παράταση του χρόνου του τοκετού δεν αυξάνει τον κίνδυνο.